Hà NộiBa tháng nay， người phụ nữ 57 tuổi thấy mắt phải lồi， thị lực giảm， tưởng bệnh về mắt， song đi khám mới biết đây là biến chứng của tăng huyết áp và đái tháo đường gây ra.

Ngày 16/12， ThS.BS Nguyễn Văn Sanh， Giám đốc Bệnh viện mắt kỹ thuật cao Hà Nội (Hitec)， cho biết bệnh nhân này đến khám trong tình trạng mắt phải lồi， kết mạc mi dưới phù nề， có hiện tượng sừng hóa. Đi khám nội khoa ở các bệnh viện lớn， bệnh nhân được chụp MRI sọ não và không phát hiện bất thường.

Sau khi khám thấy hệ mạch kết mạc cương tụ sâu， ngoằn ngoèo， soi đáy mắt thấy tĩnh mạch trung tâm võng mạc giãn， cùng với tiền sử người bệnh mắc đái tháo đường， tăng huyết áp gần 10 năm nay， bác sĩ Sanh chuyển gửi người bệnh đến Bệnh viện Bạch Mai chỉ định chụp lại MRI mạch não. Kết quả cho thấy thông động – tĩnh mạch màng cứng xoang hang bên phải. Người bệnh sau đó được can thiệp nút mạch và đạt kết quả tốt.

Mắt bệnh nhân lồi nhẹ， kết mạc mi dưới phù nề do hệ luỵ của tăng huyết áp， đái tháo đường. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Dò động mạch cảnh xoang hang là tình trạng nối thông bất thường từ động mạch cảnh qua xoang tĩnh mạch hang (xoang hang). Giải phẫu học chia ra 2 loại là dò trực tiếp và gián tiếp. Dò trực tiếp hay gặp sau chấn thương sọ não gây xé rách thành động mạch cảnh hoặc các nhánh của nó ở đoạn đi trong xoang hang， cũng có thể do vỡ các túi phình do dị dạng của động mạch ở đoạn này...

Còn dò động mạch cảnh xoang hang gián tiếp thường xuất hiện ở những bệnh nhân có các yếu tố thuận lợi như tăng huyết áp，go88.com là link chính hãng duy nhất xơ vữa động mạch， tiểu đường， bệnh hệ thống... Bệnh gặp ở nữ nhiều hơn nam， gây hậu quả ứ trệ dẫn lưu của xoang hang và hệ thống tĩnh mạch đổ về xoang hang.

Trong đó， hệ thống tĩnh mạch mắt chịu tác động trực tiếp và nặng nề nhất dẫn đến các triệu chứng lâm sàng tại mắt như lồi mắt， phù nề phòi kẹt kết mạc ra ngoài khe mi， giảm thị lực， thậm chí gây liệt vận nhãn， tăng nhãn áp... Sự thông nối này còn có thể gây rối loạn hệ thống tuần hoàn của não và màng não dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng ảnh hưởng tính mạng.

Hiện nay， y học đã áp dụng nhiều phương pháp can thiệp dò động mạch cảnh xoang hang nhưng phổ biến nhất là kỹ thuật nút mạch bằng Coils qua đường tĩnh mạch. Những tiến bộ này đã đạt được những thành công nhất định trong việc cải thiện các triệu chứng liên quan và bảo toàn chức năng thị giác cũng như tính mạng người bệnh.

Bác sĩ Sanh thăm khám cho một bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Theo Tổ chức Blood Pressure UK (Anh)， ước tính khoảng 25% bệnh nhân tiểu đường type 1 và 80% type 2 được chẩn đoán có huyết áp cao. Ngoài ra， đái tháo đường và tăng huyết áp có mối quan hệ mật thiết với nhau. Huyết áp tăng làm cho bệnh tiểu đường tiến triển nhanh hơn， dễ dẫn tới nhiều biến chứng. Ngược lại， đái tháo đường khiến huyết áp tăng nhanh， dẫn đến tỷ lệ bệnh tim mạch， đột quỵ tim tăng lên 2 –3 lần so với người huyết áp cao không mắc tiểu đường.

Tại Việt Nam， khoảng 26% người trưởng thành bị tăng huyết áp và tiểu đường là 7%. Trước đây， nhóm bệnh lý này thường được ghi nhận trên nhóm tuổi trung， cao niên nhưng hiện lại có xu hướng trẻ hóa. Bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm， trong đó có tổn thương mắt.

Vì vậy， người dân được khuyến cáo nên khám mắt định kỳ mỗi 6 tháng đến 1 năm， đặc biệt là bệnh nhân tiểu đường - tăng huyết áp. Việc này nhằm kiểm soát và phát hiện kịp thời những tổn thương của cơ quan thị giác do các bệnh lý này gây ra.

Lê Nga